Büyüme Odaklı Pazarlama (growth marketing) ve Dijital pazarlama ile ilgilenen olan herkesin bildiği gibi markanızı görünür hale getirebilmenin en önemli yollarından birisi, etkili bir SEO çalışmasıdır. Bir önceki rehberimizde SEO nedir, nasıl çalışır ve SEO terminolojisi üzerinde durmuştuk. Şimdi de SEO çalışmalarını ölçerken neler yapmalı konusuna değineceğiz.
SEO performansını ölçebilmek için öncelikle hangi metriklere odaklanacağını belirlemek, bir yol haritası çıkartmak ve takip edilecek SEO metrikleri için bir takip sistemi kurmak gerekir. Metrikleri kendi hedefinize göre şekillendirebilirsiniz. Hedefler doğrultusunda yapılan çalışmaların hangilerinin iyi çalıştığını ve hangilerinin verimsiz olduğunu görmek, yapılan iyileştirmelerin sonuçlarını da daha doğru analiz etmenize yarayacaktır.
SEO için 2 temel başarı kriteri vardır:
- Arama motorlarını kullanarak sitenizdeki içerik ile etkileşime geçecek ziyaretçileri elde etme (Organic Traffic)
- Hedef kitlenizin başka sitelerden sizin sitenize gelmesini sağlama (Referral Traffic)
Kısacası SEO’da başarı sadece arama sonuçlarındaki sıralamanızın yükselmesi değildir. Aynı zamanda somut ve ölçülebilir metrikler belirlenmelidir. Bu metriklerin, organic ve referral trafiğinize etki etmesi aynı zamanda sizin için belli goalleri gerçekleştiren kullanıcılar haline getirilmesi önemlidir.
Bu rehberimizde sizlere SEO performansı ölçerken neleri dikkate almanız gerektiğini detaylı olarak anlatacağız.
SEO Performans Metrikleri Nelerdir?
Web sitenizin SEO performansını ölçmenizi sağlayacak metrikler:
- Keyword Sıralaması
Kullanıcılar, arama motorlarının ihtiyaç duyduğu içeriği kendilerine arama sonuçlarında ilk sayfada ve üst sıralarda sunacağını düşünmektedir. Bu nedenle de, kullanıcıların önce ilk sıralardaki sonuçlara odaklanmaktadır. Yapılan araştırmalara göre insanların %90’ı ikinci arama sonuçları sayfasına bile geçmemekle birlikte %94’ü ilk on sonuca tıklamaktadır. Bu sebeple, hedeflediğiniz bir keyword sorgusunda içeriğinizin kaçıncı sırada olduğu oldukça önemlidir. Özellikle belirlediğiniz keywordlerin kaçında ilk 10 sonuç içinde yer aldığınızı düzenli olarak kontrol edip gerekli aksiyonları almanız gereklidir.
- Arama Sonuçlarında Görünürlük
Arama motorlarında görünürlük, arama sonuçlarında kaç kişinin sitenizi gördüğüne dair bilgi vermektedir. Bu metriğin yüksek olabilmesi için sadece sıralamalarda ilk sonuçlarda yer almak yetmez. Ek olarak keywordlerin arama hacmi de oldukça önemlidir. Search Console üzerinden Google’daki impression datalarının nasıl analiz edileceğini öğrenmek için Search Console ultimate guide’a göz atabilirsiniz.
- Backlink Miktarı ve Kalitesi
Backlink, sıralamanıza katkıda bulunan 200’den fazla farklı faktörden en önemli olan faktörlerden biridir. Google’da üst sıralara çıkmak için kaliteli ve alakalı sitelerden backlink miktarını arttırmak gerekmektedir. Backlinkler ayrıca referral trafiğe de etki etmektedir. SEMrush gibi SEO toollarında aldığınız backlinklerin kalitesini gösteren dashboardlar bulunmaktadır. Buradan backlink kalitesine dair verileri de analiz edebilirsiniz.
Bir siteden backlink alırken backlink kalitesi için belli kavramları gözden geçirmek iyi olacaktır. Bu kalite kavramların isimleri SEO toollarına göre farklılık gösterir. Bazıları şunlardır:
- Domain Score: SEMrushın kullandığı bir değerdir. Backlink alacağınız web sitesinin genel kalitesini gösterir. Google Page Rank değeriyle paralel bir şekilde hesaplanır.
- Authority Score: Moz’un kullandığı, domaine ait genel kalite skorudur.
- Trust Score: SEMrush’ın kullandığı başka bir backlink kalite göstergesidir. Web sitesinin ne kadar güvenilir bir kaynak olduğunu ifade eder.
Bu skorlar ne kadar yüksekse aldığımız backlink o kadar kaliteli olur ve bu yüksek skorlu sayfalardan gelen trafik size SEO anlamında değer sağlar. Bunlar dışında backlink alacağınız site size bağlantı verirken farklı follow etiketleri kullanır. Bu follow etiketleri de backlinkin kalitesi için bir gösterge olacaktır. Bu etiketler:
- Nofollow Bağlantı: Nofollow, arama motorlarına, site içerisinden verilen linkin arama motoru dizinindeki bağlantı hedefinin sıralamasını etkilememesi gerektiğini bildirmek için kullanılan özel bir tag’dir. Bu tag sayesinde kalitesi bilinmeyen bir web sitesine link verildiğinde arama motoru sıralamasının etkilenmez.
- DoFollow Bağlantı: Arama motorlarına, verilen bağlantının site tarafından kefil olunduğunu anlatan bir etikettir. Bağlantı, iyi bir sayfa yetkisine sahipse ve sayfa içeriği ile alakalıysa, bu bağlantı dofollow olarak tanımlanabilir.
Bu etiketlerin dağılımı belli bir dengede olmalıdır. Genel anlamda dofollow daha kaliteli bir backlink gibi görünse de bu durum backlinkin alındığı sitenin kalitesine göre değişkenlik gösterebilir. Kısacası backlink metriklerinizi analiz ederken hangi siteden hangi tipte backlink alındığını bu metriklerle takip ederek organik ve referral trafiklerinizdeki değişiklikleri değerlendirebilirsiniz.
- Organik Trafik ve Cihaz Bazlı Organik Trafik
En önemli metriklerden ve hedeflerden biri de arama motorlarından gelen trafiktir. Yani organik trafiktir. Burada yapılan optimizasyonlar sonucunda cihaz bazlı trafiklerin nasıl etkilendiğini de analiz edilmesi gerekir. Örneğin, mobil organik trafik için yapılan optimizasyonlar mobilden gelen organik trafiği etkileyecektir. Bu yüzden bu veri önem kazanacaktır. AMP(Accelerated Mobile Pages) teknolojisi uygulayan bir websitesinde mobil organik trafik artacaktır. Organik trafik, Google Analytics aracından ve arama motorlarının search console araçlarından takip edilebilir.
- Organik Tıklama Oranı (Tıklama/Gösterim)
Organik sonuçlarda tıklama oranınız fazla olursa arama motorları sizi üst sıralara taşıyacaktır. Çünkü arama sorgusunda kullanıcı sizin içeriğinizle ilgileniyorsa algoritma çalışmaya başlar ve söz konusu arama için doğru içeriğin sizin içeriğiniz olduğunu belirler. Sizi üst sıralara çıkarır ve aynı sorguyu yapan diğer bir kullanıcıya da sizin içeriğinizi gösterir. Organik tıklama oranlarına, arama motorlarının search console araçlarından erişip takip edebilirsiniz. Search Console üzerinden Google’daki tıklama ve CTR(tıklama oranı) datalarının nasıl analiz edileceğini öğrenmek için Search Console ultimate guide’a göz atabilirsiniz.
- Etkileşim
Kullanıcılar sitenize ulaştığında nasıl davranıyorlar? Etkileşim metriklerinin cevaplamaya çalıştığı soru budur. Kullanıcıların içeriğinizle nasıl etkileşime girdiğini ölçmek için en popüler metriklerden bazıları şunlardır: Dönüşüm Oranı, Oturum Başına Geçirilen Ortalama Süre, Hemen Çıkma Oranı ve Oturum Başına Ziyaret Edilen Sayfa Sayısı
- Dönüşüm Oranı (Goal-Dönüşüm-Gelir) (Organik Trafikten)
Dönüşüm sayısının ziyaret sayısına bölünmesiyle elde edilen değerdir. Bir dönüşüm oranı, e-posta kaydından satın alma işleminden hesap oluşturmaya kadar her şey için uygulanabilir. Dönüşüm oranınızı bilmek, web sitenizin trafiğinin sağlayabileceği yatırım getirisini (YG) ölçmenize yardımcı olabilir. Aynı zamanda, SEO için de önemlidir.
Daha yüksek satışlar hedefleyen şirketler organik trafikten dönüşüm oranlarını ölçmelidir. Bir web sitesi ziyaretçisi bir satışa veya olası satışa dönüştürüldüğünde “dönüşüm” gerçekleşir. “Dönüşüm oranı”, hedeflediğiniz işlemi veya hedefi tamamlayan ziyaretçi sayısıdır. Amaç, ziyaretçilerin bir satın alma işlemi yapması (bir e-ticaret sitesi işletiyorsanız) veya bir bültene kaydolması veya bir e-posta listesine kaydolması olabilir.
SEO performansı açısından organik olarak siteyi ziyaret eden kullanıcıların ne kadar gelir getirdiği oldukça önemlidir. Ve kullanıcıların ürün veya hizmetinizle alakalı olması da bu oranı arttıracaktır. Dolayısıyla, organik trafiğin verimi bu metrikle ölçülebilir.
Dönüşümlerinizi Google Analytics üzerinden takip edeceksiniz. Goal bölümünden istediğiniz dönüşümleri ekleyebilirsiniz.
- Oturum Başına Geçirilen Ortalama Süre
Oturum Başına Geçirilen Ortalama Süre, web sitenize yapılan ziyaretin ortalama uzunluğunu ölçer.
Oturum süresi önemli bir KPI’dır, çünkü site içeriğinizin kalitesini ve kullanıcıların site mimarisinde ne kadar kaldığını, daha fazla içeriği okumak ve daha fazla sayfa gezinmek için tıklama isteğinin ne kadar olduğunu gösterir.
Bu metrikte ani bir düşüş yaşarsanız sitenizi kontrol etmeniz gerekmektedir. Kullanıcı deneyimini etkileyen bazı teknik sorunlar meydana gelmiş olabilir. Bu metriği Google Analytics aracından takip edebilirsiniz ve etmelisiniz.
- Hemen Çıkma Oranı
Hemen Çıkma Oranı (Bounce Rate), organik sonuçlarda üst sıralarda yer alan siteleri belirlerken arama motorlarının önemsediği bir metriktir. Bu veri sayfayı ziyaret eden kişinin siteye göz atmadan ayrıldığını gösterir. İstediği sonucu bulamayan kullanıcılar genelde arama sonuçları sayfasına geri döner. Arama motorlarının amacının başarılı bir kullanıcı deneyimi sunmak olduğu düşünüldüğünde, arama motorları kullanıcıların hemen çıktığı siteleri üst sıralarda çıkarmamaya başlar.
Hemen çıkma oranı genelde ortalama yüzde 40 ila 60 arasındadır, yani tüm oturumların yaklaşık yarısının hiçbir işlem yapmadan siteyi terk eder. Ancak bu veri, sektörünüze bağlı olarak değişir.
Hemen çıkma oranını düşürmek için kullanıcıların sitenizde gezinmesini sağlayacak aksiyonlar almalı ve hedeflediğiniz kelime öbeklerini dikkate alarak güçlü içerikler çıkarmalısınız.
Hemen çıkma oranın yüksek olması her zaman için kötü bir sonuç göstergesi de olmayabilir. Kullanıcılar görmek istediği bilgiyi hızlıca edinip bir siteden ayrıldığında da bu veri yüksek çıkabilir.
Doğru bir analiz yapmak adına, sayfa bazlı hemen çıkma oranlarını Google Analytics aracından takip etmelisiniz.
- Oturum Başına Ziyaret Edilen Sayfa Sayısı (Page/Session)
Oluşturduğunuz sayfalarda kullanıcıları etkileşime sokmak ve bir sonraki adıma geçirmek hedeflenmelidir. Bu anlamda, ziyaret başına ziyaret edilen sayfa sayısı, değerli bir etkileşim metriği olabilir.
Bir ziyaretçi sitenize geldikten sonra ne kadar sayfa görüntülerse, siteniz o kadar ilgi çekici olmuş demektir. Google, insanlara başka yerde bulunamayan bir değer sunan en alakalı ve faydalı web sitelerini sunmayı amaçlamaktadır. Bunu sağlayan siteleri de sıralamalarda üst sıralara çıkarmaktadır.
- İndexlenmiş Sayfa Sayısı
Sitenizde kaç sayfanın olduğunu ve kaçının arama motorları tarafından indexlenmiş olduğunu analiz etmek de önemlidir. Google’da bir site: siteniz.com.tr veya site: siteniz.com/specific-page sorgusu yaparak kontrolü yapmak bu veriye ulaşmak için yardımcı olabilir. Bazı sayfaların ya da ana sayfanızın eksik olduğunu fark ederseniz, sayfanızda bir meta robots = noindex etiketinin olmadığından emin olmalısınız.
- Sayfa Yüklenme Hızı
Sayfa yükleme sürelerini kısaltmak birçok SEO uzmanı tarafından göz ardı edilen bir öğedir. Fakat sayfaların yavaş yüklenmesi kullanıcı deneyimi açısından çok olumsuz bir etki oluşturmaktadır. Bu nedenle, sayfa yüklenme hızı arama motorların tarafından da sıralamada göz önüne alınan önemli bir faktör haline gelmiştir. SEO optimizasyonları yaparken sitenin hızlı yüklenmesi için aksiyon almak gerekmektedir. Halihazırda yayında reklam kampanyalarınız varsa, website trafiği artırmak ve dönüşüm oranlarını artırmak istiyorsanız, hızlı yüklenen sitelerde dönüşüm oranının fazla olduğunu akılda tutmakta fayda vardır.
Siteyi nasıl daha hızlı hale getirebileceğinize dair website geliştiriciniz ile iletişime geçebilirsiniz.
Yapılabilecek bazı iyileştirmeler:
- Site içerisinde kullanılan görsellerin boyutlarının(size) düşürülmesi
- Cache mekanizmasının kullanılması
- Html, CSS ve JS dosyalarını boyutunun düşürüp sıkıştırılması
- AMP kullanılması (mobil site için)
- CDN kullanılması
- Kullanılmayan css dosyalarının kaldırılması
- Crawl (Site Audit ) Hataları
Sitenizin SEO’ya uygun ve sağlıklı olup olmadığını SEO araçlarının site audit crawl verilerine bakarak anlayabilirsiniz. Buradaki hataların çözülmesi için devamlı kontroller yapmanız ve gerekli aksiyonları almanızda fayda vardır.
SEO araçları, arama motorlarının güncellemelerini takip eder ve kendilerini güncellerler. Sitenizi her zaman sağlıklı olması gerektiği gibi takip edip hataları listeler. Bu hataları ekibinizle inceleyip nasıl çözeceğinizi araştırıp doğru bir şekilde uygulamanız gerekir.
Site audit’i belirli aralıklarla yapmak yani sitenizi crawl ettirmek için Semrush gibi gelişmiş bir SEO tool’u kullanmanız gerekmektedir.
Semrush size hem sitenizdeki hatalar ve uyarılar için çözmeniz gereken bir liste oluşturur hem de bu hataları nasıl çözebileceğinize dair ipuçları verir.
Site Crawl Sonucu Ortaya Çıkan Olası Hata ve Uyarılardan Bazıları Şunlardır:
- Sitenizdeki 4XX ve 5XX hataları
- Yavaş yüklenen sayfalar
- IMG alt etiketi olmayan görseller
- Sitemap ve robots.txt’lerdeki yanlışlıkların tepsiti
- Javascript ve CSS dosyalarına ait hatalar
- İçerik açısından zayıf sayfaların tespiti
- Anchor Text
Anchor Text, bir backlinkte bağlantının üzerinde taşındığı yazıya denir. Bir diğer deyişle, link verilen metinlerdir.
Anchor textleri backlink verilen sitelerde sizin belirlediğiniz keywordlerle verilmesini sağlamak, o keywordlerde üst sıralara yükselmenize etki edecektir.
Hem takip edip hedeflediğiniz keywordlerde bu achor textler yer almalıdır hem de bu metinlerin çeşitliliğinin fazla olması sitenizin kalitesinin artmasında yardımcı olacaktır.
Anchor textlerde sadece marka isminiz olmamasına özen göstermelisiniz. Sitenize gelen bağlantının anchor text’inde sizin için önem arz eden anahtar kelimelerin yer alması size oldukça fayda sağlayacaktır.
